Ko�ci� pod wezwaniem �w. Stanis�awa i �w. Wac�awa w �widnicy

 
 

Za opisan± kaplic± Chór Bractwa Maryjnego, zwany te¿ Chórem Mieszczan (zbudowany ok. 1468 r. nad kaplic± ¶w. Tomasza, dawn± zakrysti±). Podwójne schody prowadz±ce na chór znajduj± siê wewn±trz czteroprzês³owej arkady, której górne zakoñczenie utworzone jest przez balustradê empory. Porêcze, balustrada i sklepienie s± wykonane w formach pó¼nogotyckich. Po bokach umieszczono w dwudziestym wieku figurki dwóch biskupów. Bezcennym zabytkiem tu siê znajduj±cym jest gotycki o³tarz Maryjny ufundowany przez proboszcza Stanis³awa Bernwaldta w 1492 r., w formie pentaptyku, wzorowany na o³tarzu Wita Stwosza w ko¶ciele Mariackim w Krakowie.

Przedstawia on Za¶niêcie Naj¶wiêtszej Maryji Panny. Klêcz±ca Maryja trzyma w rêku gromnicê, podtrzymuje j± ¶w. Jan. Obok w szatach biskupich ¶w. Piotr z naczyniem na wodê ¶wiêcon±, na nim data 1492. Ponadto widzimy ¶w. Bart³omieja z otwart± ksiêg± oraz pozosta³ych aposto³ów. Ponad t± grup± Bóg Ojciec w otoczeniu dwóch anio³ów, przyjmuj±cy duszê Maryji w swe ramiona. Skraj jej szaty pokryty jest ³aciñskimi inskrypcjami. Na skrzyd³ach o³tarzowych widzimy zwiastowanie Maryji, urodziny Chrystusa, ofiarowanie w ¶wi±tyni, pok³on trzech króli, Chrystus na górze Oliwnej, pojmanie Chrystusa, biczowanie, cierniem ukoronowanie, ecce homo (oto cz³owiek), Chrystus d¼wigaj±cy krzy¿, ukrzy¿owanie, zdjêcie z krzy¿a, zmartwychwstanie i wniebowst±pienie Chrystusa. Zewnêtrzne skrzyd³a ukazuj± szesnastu ustawionych naprzeciw siebie ¶wiêtych, m.in.: Liboriusza i Erazma, Sebastiana i Rocha, Machariusza i Jodokusa, Antoniego Pustelnika i Onufrego. W predelli o³tarza znajduj± siê rze¼by: ¶w. Jadwigi ¦l±skiej, ¶w. El¿biety Wêgierskiej i ¶w. Heleny.

Na przeciwleg³ej ¶cianie do o³tarza zawieszono barokowy obraz przedstawiaj±cy ksiêcia ¶widnickiego Bolka II Ma³ego, uwa¿anego tradycyjnie za fundatora ¶wi±tyni. Ozdobne pó¼nogotyckie wej¶cie na chór jest uwa¿ane za jedno z najpiêkniejszych dzie³ tego okresu na ¦l±sku. Podczas remontu ko¶cio³a na prze³omie XIX i XX w. odnaleziono na ¶cianie kaplicy, poni¿ej gurtu sklepieniowego, gotyckie malowid³a przedstawiaj±ce ¶w. Annê Samotrzeci± - postaæ w czepcu i czerwonym p³aszczu siedz±c± na tronie. Otaczaj± j± anio³owie. Nad ni± znajduje siê relief przedstawiaj±cy zwiastowanie Maryji. Na przeciwko Mater amabilis, czyli ta która jest godna mi³o¶ci. A nad tym za¶ anio³ z chust± ¶w. Weroniki.

Jako ostatnia, w nawie po³udniowej, znajduje siê zakrystia. Jest to dawna kaplica ufundowana w 1342r. przez patrycjusza Konrada Sachenkircha, przebudowana na prze³omie XVII i XVIII w. Nad wej¶ciem do niej obraz ¶w. Jana Franciszka Regisa, ufundowany w podziêce za jego orêdownictwo w ocaleniu ko¶cio³a i kolegium jezuickiego przed po¿arem w 1716 r. Przed zakrysti± znajduje siê p³yta nagrobna proboszcza Hugo Simona zmar³ego 22.07.1897 r. we Wiedniu. Pe³ni³ on 32 lata pos³ugê kap³añsk± w ¦widnicy. Hugo Simon urodzi³ siê 27.06.1828 r. w Berlinie. By³ kapelanem wojskowym i podczas wojny prusko - austriacko - duñskiej w 1864 r. wyró¿ni³ siê wielk± odwag±. Jako pierwszy z krzy¿em w rêku wszed³ na duñskie umocnienia pod Dppel. Za swój czyn uzyska³ Order Or³a Czerwonego z mieczami i Krzy¿ Zas³ugi "Piis meritis".

Nawê zamyka od wschodu kaplica ¶w. Franciszka Ksawerego, obecnie zwana kaplic± Serca Jezusowego. Na jej ¶cianach znajduje siê p³askorze¼ba i obrazy przestawiaj±ce sceny z ¿ycia ¶w. Franciszka Ksawerego, m.in.: krajobrazy z Dalekiego Wschodu i samotn± ¶mieræ ¶wiêtego. Hugo Simon likwiduj±c istniej±ce wcze¶niej dwa o³tarze po¶wiêcone ¶w. Franciszkowi Ksaweremu i Naj¶wiêtszemu Sakramentowi stworzy³ z obu o³tarz Serca Jezusowego. W antependium tego o³tarza widzimy ¶w. Jana Chrzciciela z owieczk±, konchy do nabierania wody ze ¼ród³a i winogrona. Ponad o³tarzem wyrze¼biona w drewnie ostatnia wieczerza, otoczona k³osami i winnym gronem, które przypominaj± wino i chleb. Dwa anio³y trzymaj± wstêgê z inskrypcj± o tre¶ci:

"O Serce Jezusa, kocham Ciê jak Ty mnie wcze¶niej ukocha³e¶".

Powy¿ej Serce Jezusowe w otoczeniu promieni. Widzimy te¿ litery IHS - odnosz± siê do imienia Jezus, jak i jezuitów. Przy kaplicy, z lewej strony, o³tarz ¦w. Krzy¿a z licznymi reliefami z drewna. Na antepedium miedziany w±¿ podniesiony na krzy¿u i scena op³akiwania Chrystusa. Nad mens± chusta ¶w. Weroniki niesiona przez anio³y, powy¿ej scena Ukrzy¿owania. Wy¿ej anio³owie. W ma³ych polach dooko³a o³tarza znajduj± siê poz³ocone reliefy odnosz±ce siê do cierpienia Chrystusa i 30 judaszowych srebrników.

O³tarz G³ówny jest podniesiony ze wzglêdu na znajduj±c± siê pod nim kryptê. To dzie³o Johanna Riedla, ukoñczone w 1694 r., jest wzorowane na barokowym o³tarzu w ko¶ciele Val - de - Grace w Pary¿u. Ustawione tutaj rze¼by przedstawiaj±, w kolejno¶ci od po³udniowej strony: ¶w. Floriana, ¶w. Franciszka Ksawerego, ¶w. Wac³awa, ¶w. Stanis³awa, ¶w. Ignacego Loyolê i ¶w. Jerzego. Nad o³tarzem króluje Naj¶wiêtsza Maria Panna Królowa Wszech¶wiata, Bóg Ojciec i Duch ¦wiêty. Siedem kolumn nawi±zuje do biblijnej Ksiêgi Przys³ów:

"M±dro¶æ wybudowa³a sobie dom i wznios³a siedem kolumn"

Na ¶cianie z prawej strony prezbiterium zawieszono olbrzymi obraz przedstawiaj±cy zamordowanie ¶w. Wac³awa, dzie³o s³ynnego ¶l±skiego malarza barokowego Micha³a Willmanna z 1668 r. Naprzeciw niego jest obraz ukazuj±cy ¶mieræ ¶w. Stanis³awa Szczepanowskiego. Oba przedstawiaj± patronów ko¶cio³a. Po prawej i lewej stronie o³tarza, wmontowane w ¶cianê, p³yty z ³aciñskimi inskrypcjami odnosz±ce siê do historii ko¶cio³a i zakonu jezuitów.

Kolejny o³tarz (z 1696 r.) po¶wiêcono Niepokalanemu Poczêciu Naj¶wiêtszej Maryji Panny. Antepedium pokazuje Arkê Przymierza. Powy¿ej relief z Ester± wstawiaj±c± siê za ¯ydami przed królem perskim. G³ówny relief o³tarza to motyw Niepokalanego Poczêcia - Maryja zgniataj±ca g³owê wê¿a, nad ni± Duch ¦wiêty. Ponad o³tarzem anio³ ze z³otym sercem. O³tarz otoczony jest ma³ymi reliefami, nawi±zuj±cymi do postaci Maryji. Widzimy m.in. symbole wystêpuj±ce w litanii loretañskiej.

 

 


Za¶niêcie Naj¶wiêtszej Maryji Panny

 

O³tarz g³ówny
 
Chiseled by Greg Bialowas  Hosted by uWebsiteDesign  

 

Copyright © 2002 - 2014 Grzegorz Bia�ow�s

 

stat4u