Ko�ci� pod wezwaniem �w. Stanis�awa i �w. Wac�awa w �widnicy

 
 

Ju¿ w pocz±tkach reformacji ca³a ludno¶æ ¦widnicy przyjê³a protestantyzm w luterañskiej postaci. Rada miejska przeciwstawia³a siê obsadzaniu stanowiska proboszcza przez biskupa wroc³awskiego i anga¿owa³a ewangelickich duchownych. Od 1535 r. komunia ¶wiêta by³o przyjmowana pod obiema postaciami, zarzucono te¿ spowied¼ uszn± i celibat ksiê¿y. W 1561 r. ko¶ció³ parafialny przeszed³ w rêce ewangelików i sta³ siê g³ówn± ¶wi±tyni± ewangelick± w mie¶cie. Dnia 3 czerwca 1583 r. starszy dzwonnik Paul Faber z Davidem Stollem z Lutomi, który potrafi³ robiæ zegary s³oneczne, postanowili taki umie¶ciæ na zachodniej ¶cianie wie¿y. Kazali siê wci±gaæ w drewnianej skrzyni, zanim jednak jeszcze osi±gnêli po³owê jej wysoko¶ci pêk³a lina. Obydwaj nieszczê¶nicy ponie¶li ¶mieræ na miejscu. W tym samym roku 15 wrze¶nia ¦widnica prze¿y³a trzêsienie ziemi.

W czasie wojny trzydziestoletniej ko¶ció³ zosta³ oddany w rêce Towarzystwa Jezusowego. Z koñcem stycznia 1629 r. w po¶wiêconym ponownie przez wroc³awskiego biskupa pomocniczego Liescha von Hornau ko¶ciele zaczêto na nowo odprawiaæ msze katolickie. Potem, w zale¿no¶ci od tego jakie wojska stacjonowa³y w ¦widnicy, ¶wi±tynia by³a na zmianê u¿ytkowana przez ewangelików i katolików, a¿ ostatecznie, gdy w 1644 r. miasto zajê³y wojska cesarskie, ko¶ció³ przekazano katolikom. W 1659 r. papie¿ nakaza³ biskupowi, aby rozstrzygn±³ w sporze pomiêdzy wroc³awskimi klaryskami i jezuitami na rzecz tych ostatnich. Ostatecznie sprawê zakoñczono w 1660 r., kiedy to prawa patronackie do ko¶cio³a parafialnego przesz³y na jezuitów za sumê 6600 guldenów. Po przejêciu parafii wybudowali oni gmach kolegium jezuickiego (1667 r.), szko³ê oraz konwikt (internat). Przez 113 lat rektor kolegium jezuickiego by³ zarazem proboszczem ko¶cio³a pw. ¶w. Stanis³awa i ¶w. Wac³awa. Jezuici dokonali przebudowy wnêtrza ¶wi±tyni. Usuniêto wówczas wiele epitafiów, p³yt nagrobnych i dawnych o³tarzy oraz stworzono nowe barokowe wyposa¿enie.

Wiêkszo¶æ prac snycerskich wykonali arty¶ci ¶widniccy: jezuita Johann Riedel (prawie ca³o¶æ prac) oraz Georg Leonhard Weber. Warto przy okazji dodaæ, ¿e olbrzymie poddasze ko¶cio³a zosta³o zaadoptowane przez jezuitów na spichlerz zbo¿owy.

W 1740 r. na ¦l±sk wkroczy³y wojska pruskie. Spowodowa³o to wybuch wojen, podczas których ko¶ció³ znacznie ucierpia³. Prusacy urz±dzili w ¶wi±tyni obóz jeniecki, a pó¼niej magazyn zbo¿owy (w latach 1757 - 1772). Zniszczono wówczas prawie wszystkie konfesjona³y i ³awki, uszkodzono obrazy oraz o³tarze. Dopiero w 1773 r. ko¶ció³ zwrócono do u¿ytku sakralnego. Pó¼niej jeszcze urz±dzono w nim (w latach 1778 - 1779) szpital wojskowy. Po kasacie Towarzystwa Jezusowego (na ¦l±sku dopiero w 1776 r.) jezuici ¶widniccy stali siê ksiê¿mi diecezjalnymi podlegaj±cymi w³adzy biskupa wroc³awskiego. Ostatni rektor kolegium jezuickiego pozosta³ nadal proboszczem ¶widnickim. Dekretem królewskim wszystkie ko¶cio³y, kolegia i inne budynki pojezuickie sta³y siê w³asno¶ci± pañstwa pruskiego.

Pod koniec XIX w., pomimo remontu przeprowadzonego w 1832 r., niezbêdne sta³o siê podjêcie gruntownej renowacji ¶widnickiej fary. Rozpoczêto j± za probostwa ksiêdza Hugo Simona w 1893 r. Zosta³a ona zakoñczona w 1909 r. Odnowiono polichromiê nawy g³ównej, odmalowano nawy boczne i kaplice oraz wzmocniono konstrukcyjnie korpus ko¶cio³a oraz wie¿ê. Renowacja kosztowa³a pó³ miliona marek w z³ocie i zosta³a sfinansowana przez rz±d pruski, biskupa wroc³awskiego i parafian. Podczas bombardowania ¦widnicy przez samoloty Armii Czerwonej 11 lutego 1945 r. w plebaniê trafi³a bomba, nie czyni±c na szczê¶cie wiêkszych szkód przylegaj±cej ¶wi±tyni. Na Tysi±clecie Chrztu Polski w 1966 r. odnowiono wnêtrze ko¶cio³a, za¶ w 1979 r. star± piaskowcow± posadzkê zast±piono now± granitow±. W ostatnich latach przeprowadzono dalsze prace przy renowacji ko¶cio³a, m.in. czê¶ciowo odnowiono polichromiê w kaplicy Matki Boskiej ¦widnickiej oraz wymieniono pokrycie dachu.

 

 
Chiseled by Greg Bialowas  Hosted by uWebsiteDesign  

 

Copyright © 2002 - 2014 Grzegorz Bia�ow�s

 

stat4u